Dwang is een reactie met gedachten en handelingen op het voelen van angst. Dwanggedachten zijn gedachten en beelden over rampen en gevaren. Dwanghandelingen zijn gedragingen of activiteiten die op een bepaalde manier gedaan worden en steeds herhaald worden. Door deze handelingen is er minder last van angst en dwanggedachten. Dwanggedachten en dwanghandelingen ( of andere klachten ) kosten veel tijd en kunnen je hinderen in je dagelijkse leven.
Dwangproblemen, ook wel obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) genoemd, is een psychische stoornis die wordt gekenmerkt door terugkerende, ongewenste en opdringerige gedachten (obsessies) die leiden tot repetitief gedrag (compulsies) om deze gedachten te verminderen of te voorkomen.
Je hebt last van gedachten die je eigenlijk niet wilt hebben. Hierdoor voel je onrust, angst en je voelt je opgejaagd. Je moet van jezelf bepaalde handelingen doen die veel tijd kosten. Je gedachten en de handelingen hebben zoveel invloed op je, dat je niet meer kunt genieten van dagelijkse activiteiten. Je vraagt je af waarom je dit doet en je bent bang dat er iets erg gebeurt als je er mee stopt.
Gerrit is in zijn hoofd altijd aan het tellen. Bij alles wat hij doet moet dat in een even aantal keren gebeuren. Als hij dat niet doet, wordt hij zeer onrustig en heeft hij het gevoel dat alles mis zal gaan. Het kost hem zeer veel tijd om alle handelingen steeds te moeten doen, maar stoppen lukt niet.
De behandeling van dwang bestaat meestal uit psycho-educatie over dwang aangevuld met gedragstherapie. Cognitieve gedragstherapie met exposure en responspreventie is hierbij een wetenschappelijk bewezen therapie. Responspreventie is er op gericht om de handelingen geleidelijk te verminderen zodat je kunt onderzoeken of de angstige verwachting uitkomt.
Het omvat blootstelling en responspreventie (ERP), waarbij patiënten geleidelijk worden blootgesteld aan hun obsessieve gedachten en de bijbehorende angst, terwijl ze worden ontmoedigd om hun compulsieve gedrag te gebruiken om de angst te verminderen. Door deze blootstelling en de daaropvolgende responspreventie leren patiënten dat hun angst uiteindelijk afneemt zonder dat ze hun compulsieve gedrag hoeven uit te voeren.
